Masakr u Surdulici je masovno ubistvo srpskih muškaraca od strane bugarskih okupacionih vlasti u gradu Surdulici na jugu Srbije 1916. i početkom 1917. godine, tokom Prvog svetskog rata. Procenjuje se da su Bugari u gradu i okolini pogubili 2.000 – 3.000 srpskih muškaraca. Dokumentarni film o stradanju Srba u Surdulici režirao je istoričar Đorđe Bojanić i đakon Dejan Jovanović. Narator je Boban Kocev, voditelj radio Glasa Niške Eparhije.
Kroz dokumentarni film ,,Duboka dolina” vodi nas protojerej-stavrofor Nikola Petrov, a u filmu možete čuti i besedu patrijarha srpskog Porfirija, besedu ministra za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Nemanje Starovića.
Istoričar i režiser Đorđe Bojanić ističe da su ciljevi bugarske politike prema ovdašnjim Srbima bili jasni. Najstrožije je bilo zabranjeno sve što je srpsko, pa i sama reč Srbin. Vršena je sistematska bugarizacija Srba, uglavnom pokolj civilnog stanovništva, mučenja, silovanja, interniranja, nameti, pljačke, kuluk, razaranja i paljevine.
„Računa se da je tokom Topličkog ustanka, u proleće 1917. godine, pobijeno oko 20 hiljada Srba svih uzrasta i oba pola, ali tačan broj se ne zna, kreće se i do 30.000. Najveći deo pobili su Bugari, koristeći vrlo često samo hladno oružje – bajonete“ – navodi Bojanić.
Kaže da je danas vrlina poštovati različitosti i da moramo biti spremni da pružimo ruku jedni drugima u cilju da živimo u miru i slozi kao što živimo od kraja Drugog svetskog rata.
„Vrlina je da oprostimo u nadi da se to zlo nikada više ne ponovi i da temeljimo svest na međusobnom uvažavanju i poštovanju različitosti. Živeo u slozi srpski i bugarski narod. Slava Bogu, završetak dokumentarnog filma poklopio sa velikim hrišćanskim praznikom Silaska Svetog Duha na apostole, a koji se uzima za rođendan Crkve“ – ističe Bojanić.
Film je rađen bez donacija i priloga, niko ovaj projekat nije finansirao. Film neće imati komercijalnu i finansijsku dobit, pa svi operateri, televizije i sajtovi mogu da emituju film, bez nadoknade i zarade.
M.T.